امثال
ارزش امثال
1
امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود:
‏2 این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. ‏3 آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. ‏4 این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت.
‏۵و۶ با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند.
نصیحت به جوانان
‏7 ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است. ‏8 ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، ‏9 زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت.
‏10 وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو. ‏11 اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم ‏12 و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ ‏13 از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ ‏14 هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!»
‏15 پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ ‏16 زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. ‏17 یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند. ‏18 ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند. ‏19 این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند.
ندای حکمت
‏20 حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد. ‏21 مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید:
‏22 «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ ‏23 بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت.
‏24 «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. ‏25 شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. ‏26 من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، ‏27 آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد.
‏28 «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ ‏29 زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند. ‏30 نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند. ‏31 بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید. ‏32 زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. ‏33 ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.»